Những công dụng của cây mã đề trong các bài thuốc chữa bệnh đến ngày nay vẫn còn có giá trị và vô cùng hiệu quả. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu hết về dược tính cũng như công dụng của các bài thuốc từ cây má đề. Bài viết này hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về loại dược liệu quen thuộc mà vô cùng giá trị này nhé.
Contents
Cây mã đề là gì
Cây mã đề có tên khoa học là Plantago Asiatica L, ở Việt Nam loại cây này còn được biết đến với cái tên như mã tiền, mã đề á và xa tiền.
Phân bố khắp mọi nơi trên thế giới, loại cây có sức sống mạnh mẽ, khả năng thích nghi và sinh trưởng tốt ở Châu Âu, Châu Á, Châu Úc.
Loại cây này ở nước ta cây mã đề như loại cây mọc dại mà có thể bắt gặp ở mọi nơi như ven đường, đồng ruộng, trong vườn nhà…
Đặc điểm hình dáng cây mã đề.
Kích thước cây khá nhỏ chỉ cao tầm 10-20cm, thân thảo có thể sống lâu năm. Cây có khả năng sinh trưởng, tái sinh tốt bằng hạt hoặc nảy nhánh.
Lá cây dài nhưng lại không có cuống, có hình dạng giống như chiếc thìa mọc bao quanh lấy gốc, có màu xanh thẫm theo thời gian trưởng thành, mặt lá có gân chạy song song với nhanh.
Cụm hoa cây mã đề khá dài có thể cao đến 40 cm mọc từ gốc lên hình chùy dài, thẳng đứng lên trời, bên trong là những bông hoa mã đề nhỏ như màu vàng lục, cây có thể nở hoa quanh năm, được thụ phấn tự nhiên trong không gian.
Công dụng của cây mã đề.
Dựa vào dược tính của loại cây này theo Đông y là có vị ngọt, tính lành, quy kinh thận nên chúng có tác dụng tiêu ứ, lợi tiểu, giải độc rất tốt do đó được dùng là nguyên liệu không thể thiếu trong các bài thuốc chữa các bệnh như chữa cách bệnh về đường tiết niệu, đái dắt, kiết lỵ, viêm phổi, phế quản, ho lâu ngày không khỏi, đau mắt, các bệnh về thận, viêm cầu thận…
Với công nghệ hiện đại của khoa học và y học trong việc nghiên cứu các hoạt chất có trong các dược liệu thiên nhiên thì cây mã đề là một trong những loại cây thiên nhiên chứa nhiều chiết xuất có lợi cho sức khỏe và điều trị bệnh. Cụ thể cây mã đề giàu canxi và các loại khoáng chất tốt, trong lá có các chất nhầy và các loại vitamin C, vitamin K, beta carotene, thân cây chứa nhiều glucose. Các hoạt chất này được ứng dụng để chữa các bệnh như
- Chữa các bệnh về mắt, đau mắt đỏ, cải thiện tình trạng đau mỏi mắt bởi chứa beta carotene
- Các vitamin hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng, giải độc và thanh mát cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh lý khác
- Canxi có trong cây mã đề hỗ trợ điều trị cải thiện tình trạng xương khớp
- Là những hoạt chất có giá trị khi điều chế các dược phẩm chữa các bệnh về đường hô hấp: ho, phế quản; các bệnh về đường tiết niệu và thận.
Cách dùng cây mã đề.
Cây mã đề có thể dùng tưới hoặc dùng khô, tất cả đều cần được sơ chế cẩn thận và đảm bảo an toàn.
Nếu muốn bảo quản khô thì nên thu hoạch cây vào mùa hạ để sấy, phơi khô, tránh để ẩm mốc làm mất tác dụng của mã đề.
Có thể kết hợp loại thảo dược này với những thảo dược thiên nhiên khác tùy vào từng loại bệnh và bài thuốc khác nhau để đạt hiệu quả sử dụng cao nhất.
Cây mã đề có thể sử dụng tất cả các bộ phận và thu hoạch quanh năm.
Một số bài thuốc từ cây mã đề.
Lợi tiểu: Cây mã đề có tính mát nên giúp thanh nhiệt cơ thể rất tốt vì thế nó được dùng như một vị thuốc trong bài chữa lợi tiểu có thể kết hợp hạt mã đề 10g, cam thảo 2g, sắc lấy nước uống hàng ngày.
Trị viêm đường tiết niệu: mã đề được coi là thần dược để chữa các bệnh về đường tiết niệu. Sử dụng mã đề 20g, bồ công anh 15g, kim tiền thảo 20g, hoàng cầm 15g, ích mẫu thảo 15g, dành dành 15g, cỏ nhọ nồi 20g, cam thảo 6g, rễ cỏ tranh 30g sắc lấy nước uống và phải dùng liên tục trong nhiều ngày thì tình trạng mới có thể cải thiện và có tác dụng cả trong thời gian dài
Hỗ trợ điều trị viêm bể thận cấp tính: Nói đến các các bài thuốc về chữa bệnh thận thì không thể không nhắc đến cây mã đề. Kết hợp từ 50g mã đề tươi, 50g rễ cỏ tranh tươi, 50g cỏ bấc đèn tươi, chia làm 2 phần uống liên tục trong 7 ngày.
Cải thiện chứng sỏi bàng quang: Bài thuốc chữa sỏi bàng quang từ dân gian được lưu truyền đến bây giờ bởi tính hiệu quả của bó. Bài thuốc sử dụng 30g mã đề, 30g kim tiền thảo, 30g lá diếp cá,tất cả sơ chế sạch và cho nên đun thật sôi cho ra hết tinh chất dùng hàng ngày sẽ giúp sỏi tan dần và biến mất.
Cải thiện chứng tiểu ra máu: Chứng tiểu ra máu là khi đường tiết niệu hoặc thân đang gặp phải vấn đề do đó sử dụng cây mã đề loại cây có tác dụng hàng đầu về chữa các bệnh này. Tìm ngay cây má đề tươi giã lấy nước cốt 50g và 50g cỏ nhọ nồi tươi, uống liên tục trong 1 tuần để cải thiện tình trạng bệnh
Trị ho có đờm: Những con ho kéo dài và gây ra đờm chắc chắn khiến cơ thể bị ảnh hưởng cũng như khó chịu áp dụng ngay bài thuốc sau dùng 10g mã đề , cam thảo 2g, cát cánh 2g, nước 400ml, sắc còn 150ml, chia 3 phần, uống trong ngày. Tình trạng ho thuyên giảm mà cơ thể được thanh nhiệt, khỏe hơn rất nhiều.
Trị đau mắt đỏ: Như đã nói ở trên bản thân cây mã đề có chứa beta carotene một hoạt chất hàng đầu chữa các bệnh về mắt, kết hợp các nguyên liệu có sẵn từ thiên nhiên Mã đề tươi 15g, lá dâu 20g, kinh giới 15g, cúc hoa 10g; sắc uống ngày 1 thang, chia làm 3 phần uống, uống liền trong 5 ngày tình trạng bệnh vừa nhanh chóng được trị mà vừa tiết kiệm chi phí.
Chữa chảy máu cam: Dùng lá mã đề tươi giã nát lấy nước cốt và dùng hằng ngày, vừa giúp giải nhiệt và làm mát cơ thể, vừa cải thiện tình trạng chảy máu cam.
Lưu ý khi sử dụng mã đề.
Cây mã đề vốn lành tính và được biết đến với công dụng như một dược liệu cực tốt trong chữa bệnh tuy nhiên khi sử dụng cũng cần lưu ý một số điều sau tránh những hậu quả đáng tiếc
- Không sử dụng cho phụ nữ có bầu hoặc đang cho con bú
- Cây mã đề có tác dụng lợi tiểu nên việc sử dụng trong thời gian dài cho trẻ em dễ gây bệnh đái dầm đêm
- Không nên lạm dụng các bài thuốc từ cây mã đề
- Lưu ý sử dụng cho các bệnh nhân có bệnh lý, bệnh nền
- Việc sơ chế và bảo quản mã đề để sử dụng cần đảm bảo vệ sinh an toàn
- Để đạt hiệu quả cao nhất khi sử dụng cây mã đề cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế.
Cây mã đề một dược liệu thiên nhiên có sẵn, dễ tìm kiếm và sử dụng nhưng có vai trò và công dụng lớn trong đời sống cũng như các bài thuốc chữa bệnh cho con người. Việc sử dụng loại cây này trong các bài thuốc đem lại hiệu quả và sức khỏe rất tích cực, tuy nhiên cơ địa mỗi người là khác nhau việc sử dụng cũng cần cân nhắc, thông minh và tham khảo từ y bác sỹ.
