Đối với những vùng nông thôn thì cây tầm bóp có lẽ là một loại cây dại mọc lan quen thuộc. Loại thảo dược này được y học cổ truyền ứng dụng nhiều trong các bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường, ho nhiều đờm, một số bệnh ung thư ở con người. Vậy công dụng của cây tầm bóp là gì, các bài thuốc và cách chế biến loại dược liệu này như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây của chúng tôi!
Contents
Đặc điểm, thu hái và bảo quản cây tầm bóp
Cây tầm bóp có tên khoa học là Physalis angulata, chúng còn có tên gọi khác là cây bôm bốp, thù lù cạnh, bùm bụp hay lồng đèn.
Loài cây này thường sống và phát triển ở nhiều vùng khí hậu nhiệt đới và mọc dại dọc theo các lối đi, bờ ruộng, vườn, bãi cỏ, thậm chí là các khu đất hoang. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, loài cây này còn được tìm thấy ở ven các bìa rừng có đội cao dưới 2,000m tính từ mặt nước biển.
Với dạng thân thảo, cây mọc nhiều cành, nhánh và cao từ 50-90m. Lá của cây tầm bóp thường có màu xanh, hình bầu dục và mọc so le nhau. Cũng giống nhiều loài hoa khác, cây tầm bóp cũng có hoa, hoa của chúng mọc đơn lẻ từ nách lá chứ không mọc thành từng cụm và cuống hoa hơi mỏng. Điều thú vị nhất của cây tầm bóp là ở quả của chúng. Cây tầm bóp có quả nhỏ và tròn, giống như quả cà. Bên ngoài tầm bóp được bọc một lớp vỏ mỏng xanh nhìn giống như lồng đèn, đây là lớp bảo vệ cho những hạt li ti bên trong quả. Khi bóp, quả tầm bóp sẽ phát ra những tiếng nổ nhỏ. Khi chín màu của quả sẽ chuyển dần sang màu đỏ và có vị chua chua ngọt ngọt, rất dễ chịu.
Theo đánh giá của các chuyên gia, tất cả các bộ phận của cây tầm bóp đều có thể sử dụng được từ rễ, thân, lá, quả. Thời điểm mà bạn có thể thu hái tầm bóp là bất kỳ lúc nào khi có nhu cầu.
Dược liệu sau khi thu về, bạn có thể phơi khô dùng dần hoặc dùng tươi. Để sử dụng lâu dài, bạn nên bảo quản dược liệu ở những nơi thoáng mát, bọc kín trong các lớp nilon hoặc hộp kín.
Thành phần hoá học của cây tầm bóp
Tầm bóp là loại dược liệu được đánh giá cao về dưỡng chất cũng như các công dụng của chúng đối với cuộc sống. Trong tầm bóp có chứa nhiều dưỡng chất như: năng lượng, calo, protein, cacbohydrat, đường, chất béo, chất xơ, nước và một số khoáng chất như vitamin C, lưu huỳnh, kẽm, natri, magie, canxi, photpho, clo.
Bên cạnh đó, một số hoạt chất có lợi cho sức khoẻ như anthocyanin, physalin F,… đều được tìm thấy trong cây tầm bóp.
Những công dụng của cây tầm bóp mà bạn nên biết
Là một loài thảo dược nhận được nhiều sự quan tâm của mọi người và những ứng dụng trong việc điều trị các bệnh lý khác nhau, cây tầm bóp đã phát huy tất cả các công dụng mà chúng vốn có. Dưới đây là một số công dụng của cây tầm bóp mà bạn nên biết:
- Giúp cơ thể thanh, giải nhiệt hiệu quả: Rau của cây tầm bóp đã trở thành nguyên liệu để chế biến nhiều món ăn khác nhau. Các món ăn có chứa rau tầm bóp sẽ giúp thanh mát, giải nhiệt cực kỳ tốt. Ngoài ra, còn giúp phòng chống các bệnh tim mạch, phòng ngừa các bệnh tim hay đột quỵ.
- Giảm tình trạng đau nhức: Trong tầm gửi có chứa Vitamin C và Vitamin A, giúp ngăn ngừa, giảm bớt tình trạng đau nhức xương cũng như tình trạng tổn thương các mô cơ trong cơ thể.
- Phòng chống ung thư: Một số hợp chất có trong cây tầm bóp có công dụng giúp phòng chống và chữa trị ung thư khá hiệu quả. Trong đó có thể kể đến ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư miệng, giúp ngăn ngừa và chặn đứng sự phát triển của một số tế bào ác tính có trong cơ thể con người.
- Giúp sáng mắt: Theo nghiên cứu của các chuyên gia, tầm bóp có công dụng rất tốt trong việc làm giảm tình trạng khô mắt của con người. Theo đó, dược chất có trong loại thảo dược này còn giúp phòng chống chứng đục thuỷ tinh thể nhờ khả năng làm khoẻ võng mạc.
- Tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể: Những dưỡng chất tốt cho sức khoẻ con người như: Vitamin C và Vitamin A trong rau tầm gửi được chứng minh là có khả tăng cường sức khoẻ cũng như giúp hệ miễn dịch của con người được khoẻ mạnh hơn. Bên cạnh đó, cây tầm bóp còn được các mẹ ứng dụng nhiều trong việc hạ sốt cho trẻ em.
- Điều trị tiểu đường, phòng ngừa sỏi tiết niệu: Vitamin C có chứa trong cây tầm bóp có khả năng làm tăng insulin trong máu, có hiệu quả cao đối với các bệnh tiểu đường và phòng ngừa sỏi tiết niệu.
Một số bài thuốc ứng dụng cây tầm bóp
Trị ho khan và ho có đờm
Bạn cần chuẩn bị khoảng 70g tầm bóp (tươi hay khô đều được), 15g củ mạch môn khô sau đó đun nước và sử dụng hàng ngày. Với cách làm này sẽ cải thiện chứng ho khan, ho có đờm mà các bệnh nhân đang gặp phải.
Phòng chống và điều trị ung thư hiệu quả
Ung thư là một bệnh lý nguy hiểm và là nỗi lo sợ của rất nhiều người. Tuy nhiên, để phòng chống ung thư bạn có thể sử dụng cây tầm bóp. Đây vừa là cách giúp bạn tiết kiệm tối đa chi phí, lại vừa mang đến kết quả bất ngờ đối với sức khoẻ đối với bệnh nhân.
Chuẩn bị khoảng 30g tầm bóp khô, 40g cây xạ đen, cho 2 dược liệu này sắc cùng khoảng 1,5 lít nước. Quan sát thấy nước trong nồi (ấm) còn khoảng 700ml thì dừng, chưa hỗn dịch thu được sử dụng trong ngày.
Trị mụn nhọt
Tầm bóp là một loại thảo dược có nhiều công dụng trong việc thanh nhiệt, giải độc. Do vậy ban có thể dùng một lượng lá tầm bóp rồi giã vắt lấy nước để uống. Phần bã bạn sử dụng để đắp ngoài da để làm gia tăng thêm công dụng.
Trị ung thư tử cung/ họng/ phổi/ đại tràng
Bạn có thể sử dụng tầm bóp tươi hay khô đều được. Nếu bạn dùng tầm bóp tươi thì chuẩn bị 100g còn nếu bạn sử dụng tầm bóp khô thì chuẩn bị khoảng 30g. Kết hợp với bạch truật 20g, cát cánh 10, mạch môn 10g, huyền sâm 10g, hoàng cầm 10g, cam thảo 4g.
Mang tất cả dược liệy đi sơ chế sạch sẽ và sắc cùng 4 bát nước. Cho đến khi nước trong nồi cạn còn khoảng 2 bát thì dừng và chia thành 2 lần uống trong ngày, sau ăn. Nên duy trì sử dụng liên tục khoảng 15-20 ngày để đảm bảo phát huy tác dụng của bài thuốc. Sau đó, dùng 10 ngày và lại bắt đầu dùng đợt tiếp theo.
Những điều bạn cần lưu ý trong quá trình sử dụng cây tầm bóp
Tầm bóp là loại cây có nhiều công dụng hữu ích trong các vấn đề điều trị bệnh. Tuy vậy, chúng ta cần lưu ý để sử dụng loại thảo dược này sao chong đúng và phù hợp với nhu cầu của mình:
- Tạo thói quen uống nhiều nước, giúp việc đào thảo độc tố trong cơ thể được nhanh chóng, an toàn
- Bổ sung nhiều thức ăn chứa chất xơ, ít carbohydrate
- Tầm bóp là loại dược liệu tự nhiên, an toàn và lành tính. Tuy nhiên bạn cũng không nên sử dụng kéo dài, lạm dụng để tránh ảnh hưởng đến sức khoẻ.
- Trước khi đưa ra quyết định sử dụng loại thảo dược này, bạn có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc các bác sĩ để sử dụng đúng liều lượng được khuyến cáo.
- Đối với các chị em phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú, bạn cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ để nhận được lời khuyên chính xác nhất.
- Trong quá trình sử dụng, nếu bạn gặp các vấn đề như: mẩn ngứa, tức ngực, khó thở hay buồn nôn,… việc đầu tiên là hãy dừng sử dụng và đến gặp bác sĩ để được giải quyết tình trạng nhanh nhất.
- Cùng với đó, bạn nên thận trọng trong quá trình sử dụng cây tầm bóp khi kết hợp với các loại thuốc tây hoặc thực phẩm chức năng để hạn chế tối đa những tương tác không mong muốn đối với cơ thể.
- Ngoài ra, cây tầm bóp có đặc điểm nhận dạng tương đối giống cây lu lu đực. Nếu như hoa tầm bóp thường mọc đơn, khi chín cho quả màu đỏ hoặc vàng thì hoa của cây lu lu đực lại kết với nhau thành chùm, quả sẽ có màu đen. Do vậy, bạn cần lưu ý những đặc điểm này để tránh những nhầm lẫn đáng tiếc xảy ra.
Qua bài viết này, chúng tôi hy vọng giúp cho quý khách hàng và bạn đọc có thêm những thông tin hữu ích về cây tầm bóp cũng như tác dụng và các bài thuốc ứng dụng loại cây này. Nếu bạn đang có bất kỳ thắc mắc gì cần giải đáp, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn, hỗ trợ nhanh chóng nhất bạn nhé!
