Dòng điện xoay chiều là gì? Lý thuyết, ký hiệu, tác dụng

Có lẽ trong chúng ta ai cũng biết dòng điện đang được sử dụng hàng ngày là dòng điện xoay chiều. Tuy nhiên để hiểu rõ về dòng điện này thì không phải ai cũng biết và nắm rõ kiến thức. Vậy dòng điện xoay chiều là gì? Lý thuyết, ký hiệu, tác dụng của dòng điện là gì? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi để hiểu rõ hơn bạn nhé!
Contents
Dòng điện xoay chiều
Dòng điện xoay chiều là được hay còn được gọi là dòng điện Alternating Current. Đây là dòng điện cường độ và chiều thay đổi theo thời gian, sự thay đổi này thường tuần hoàn theo một chu kỳ nhất định.
Dòng điện xoay chiều được tạo ra do biến đổi nguồn điện một chiều hoặc từ các máy phát điện xoay chiều. Các đồ dùng điện quen thuộc với chúng ta thường sử dụng nguồn điện xoay chiều như điều hoà, tủ lạnh, máy giặt,…
Dòng điện xoay chiều ký hiệu là gì?
Như đã giới thiệu ở trên, dòng điện xoay chiều có ký hiệu là AC là viết tắt của từ Alternating Current. Trong kỹ thuật điện sẽ sử dụng dấu ~.
Dấu ~ này là biểu tượng giúp chúng ta dễ gợi nhớ đến dạng sóng sin.
Cách tạo ra dòng điện xoay chiều
Dòng điện xoay chiều thường được tạo ra từ các máy phát điện xoay chiều hoặc được biến đổi từ nguồn điện một chiều bởi mạch điện tử thường gọi là bộ nghịch lưu.
Để tạo ra dòng điện xoay chiều, bạn có thể tiến hành theo một số cách dưới đây:
- Cách 1: Bạn có thể đặt một cuộn dây dẫn kín, sau đó bạn cho nam cham quay xung quanh cuộn dây dẫn đó. Với cách làm này sẽ giúp bạn nhanh chóng thu được dòng điện xoay chiều tương đối dễ dàng.
- Cách 2: Bạn có thể để cuộn dây dẫn kín xung quanh từ trường của nam châm. Cách này hay được ứng dụng nhiều trong thực tế. Sau đó, bạn có thể thu được dòng điện xoay chiều qua cách này mà không gặp quá nhiều khó khăn.
Tác dụng của dòng điện xoay chiều
Tương tự như dòng điện một chiều, dòng điện xoay chiều cũng sở hữu nhiều tác dụng. Nhưng so với dòng điện một chiều là lực tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều thì khi dòng điện đổi chiều.
Cùng tìm hiểu một số tác dụng của dòng điện xoay chiều nhé!
Tác dụng nhiệt
Đây là một trong những tác dụng nổi bật nhất của dòng điện xoay chiều. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về tác dụng này, chúng tôi có thể đưa ra ví là bóng đèn dây tóc, đây là vật dụng quen thuộc nhất mà hầu hết ai cũng biết. Nhiệt lượng từ bóng đèn toả ra khi hoạt động, hay bàn ủi, lò sưởi điện cũng là một trong những vật dụng quen thuộc thể hiện tác dụng nhiệt.
Tác dụng quang
Các sản phẩm quen thuộc thể hiện tác dụng quang của dòng điện xoay chiều là các loại bóng đèn phát sáng như bóng đèn bút thử điện, bóng đèn dây tóc,…
Tác dụng từ
Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều là dạng mà chúng ta dễ dàng nhận biết nhất. Chỉ cần một thao tác là đặt chiếc đinh lại gần cuộn dây, khi cuộn dây hút đinh sắt vào thì đó là lúc tác dụng từ đã được thể hiện. Ngoài ra, tác dụng từ của cuộn dây lên nam châm cũng sẽ dễ dàng thay đổi khi dòng điện đổi chiều.
Một số công thức liên quan đến dòng điện xoay chiều mà bạn nên biết
Công thức tính chu kỳ của dòng điện xoay chiều
Chu kỳ của dòng điện xoay chiều là thời gian ngắn nhất mà dòng điện có thể lặp lại vị trí giao động ban đầu.
Chu kỳ dao động của dòng điện thường được ký hiệu là T và có đơn vị đo là s
Theo đó, công thức tính chu kỳ của dòng điện xoay chiều là: T = 2π/ω
Công thức tính tần số của dòng điện xoay chiều
Công thức tính tần số của dòng điện xoay chiều là:
F = 1/T
Cụ thể:
- F là tần số dòng điện xoay chiều (đơn vị đo là Hz)
- T là số lần giao động lặp lại của dòng điện trong 1s
Công thức tính công suất của dòng điện xoay chiều
Công thức tính công suất của dòng điện xoay chiều là:
P = U.I.cosφ
Giải thích về công thức: Công suất của dòng điện xoay chiều chính là gia trị cho chúng ta biết về “công” được tạo ra khi sử dụng của dòng điện. Cụ thể nó sẽ được tính toán dựa trên cường độ, điện áp cũng như độ lệch pha của dòng điện và điện áp.
Trong đó:
- U là độ lớn điện áp, đơn vị đo là V
- I là cường độ dòng điện, đơn vị đo là A
- P là công suất, đơn vị đo là W
- φ là góc lệch giữa pha dao động của độ lớn điện áp và cường độ dòng điện
Sự khác nhau giữa dòng điện xoay chiều và dòng điện 1 chiều
Dòng điện một chiều là dòng điện không có sự thay đổi theo thời gian hay theo hướng.
Dưới đây là những điểm khác nhau của dòng điện xoay chiều và dòng điện 1 chiều mà bạn nhất định nên trang bị cho mình:
- Dòng điện xoay chiều tạo ra các nhà máy phát điện giúp phục vụ cho cuộc sống hằng ngày của con người. Bên cạnh đó, dòng điện xoay chiều còn có khả năng truyền tải đi xa, dù bạn ở bất kỳ đâu cũng đều có khả năng có thể sử dụng dòng điện này.
- Ngược lại, dòng điện một chiều là dòng điện được phát ra từ các thiết bị như: ắc quy, pin, năng lượng mặt trời,… Đây là dòng điện tiêu tốn nhiều năng lượng nên khả năng truyền tải đi xa là rất khó khăn.
- Tần số trực tiếp bằng 0 là dòng điện một chiều chảy theo hướng nhất định. Nguồn phát dòng điện xoay chiều có thể đảo ngược, có tần số từ 50 – 60 Hz.
- Chưa hết, dòng điện xoay chiều còn có đặc điểm đó là tồn tại ở dạng hình sin, hình tam giác, hình vuông hoặc hình thang. Còn dòng điện một chiều thì chỉ là một đường thẳng.
Sự khác nhau giữa dòng điện xoay chiều 1 pha và dòng điện xoay chiều 3 pha
Trong chúng ta chắc có lẽ ai cũng đã từng nghe về dòng điện xoay chiều 1 pha và dòng điện xoay chiều 3 pha. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu và phân biệt rõ ràng được 2 loại dòng điện này. Sau đây, hãy cùng tìm hiểu sự khác nhau giữa 2 dòng điện này, giúp bạn phân biệt rõ ràng 2 dòng điện này:
Dòng điện xoay chiều 1 pha
Đây là dòng điện ở trong mạch điện của dòng điện, chúng có 2 dây nối với nhau và tuỳ vào tần số của nguồn điện bên trong mạch điện mà chiều hướng của cường độ dòng điện trong mạch AC thay đổi theo.
Dòng điện xoay chiều 1 pha được ứng dụng phổ biến trong quá trình mang đến nguồn năng lượng phục vụ nhu cầu sinh hoạt của con người với dòng điện 220V sẽ có dây là dây pha và dây trung tính.
Dòng điện xoay chiều 3 pha
Đây là dòng điện những đặc điểm tương tự như 3 đường điện 1 pha trong mạch điện chạy song song với nhau, cùng 1 dây trung tính.
Trong cuộc sống hằng ngày, hệ thống điện thường có 4 dây, trong đó có 1 dây lạnh và 3 dây nóng.
Ứng dụng của dòng điện xoay chiều trong cuộc sống hiện nay
Hiện nay, nhờ vào công dụng của chúng mà dòng điện xoay chiều đang trở thành một trong những yếu tố không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là các ứng dụng phổ biến của dòng điện xoay chiều trong cuộc sống mà bạn có thể tham khảo:
- Bất kỳ ở môi trường nào hiện nay cũng cần sử dụng đến dòng điện xoay chiều, từ gia đình đến các cơ quan, xí nghiệp,… Lý do mà dòng điện xoay chiều được sử dụng nhiều như hiện nay là nhờ vào khả năng truyền dẫn nhanh chóng và dễ dàng. Với loại điện áp cao trên 110kV thì sự truyền tải điện thường mất ít năng lượng hơn. Đối với dòng điện thấp hơn, điện áp cao hơn và ít hy sinh nhiệt trong đường dây khi dòng điện càng thấp do điện trở. Điện áp cao có thể dễ dàng được tạo ra từ máy biến áp.
- Năng lượng trực tiếp được cung cấp từ động cơ điện, cơ học được chuyển đổi từ năng lượng điện, máy phát điện
- Bên cạnh đó, dòng điện xoay chiều được đánh giá cao về độ hữu ích, an toàn đối với các thiết bị phục vụ cuộc sống gia đình và nhu cầu của con người như: máy giặt, tủ lạnh, điều hoà,…
Trên đây là những kiến thức về Dòng điện xoay chiều là gì? Lý thuyết, ký hiệu, tác dụng của dòng điện xoay chiều. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi vừa cung cấp sẽ giúp cho các bạn có thêm kiến thức bổ ích để trang bị và xử lý các vấn đề trong cuộc sống. Ngoài ra, kiến thức trong bài viết sẽ giúp cho các em học sinh thành thạo lý thuyết và ứng dụng vào bài tập một cách hiệu quả. Nếu có bất kể điều gì thắc mắc đến dòng điện xoay chiều, bạn có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng nhất nhé!